Neden “Sağ Ol” Deriz?

“Düşünmeden en çok yapılan şey nedir?” diye sorulsa, cevap olarak “konuşmak” denilebilir.
Ya da şöyle söylenebilir: “İnsanların en az yaptığı şey, düşünerek konuşmaktır.”

Oysa ağızdan çıkan her kelimenin bir anlamı ve içeriği vardır. İnsan, ses tellerinden gelen harfler için, öylesine ağzını açtığını, dilini yuvarladığını, dişlerinin arasında şekillendirdiğini iddia edebilir. Ama işin aslı öyle değildir. Her kelime bir düşünce, bir niyet, bir hedef ve en önemlisi bir amaç içerir.
Bir dili bilmek o dilde düşünebilmektir. Demek ki dil öylesine çıkarılan seslerden ya da kendini ifade etmekten ibaret bir şey değildir. Yani bir seçim doğrultusundadır. İçinde düşünce barındırdığına göre arkasından gelen bir karar vardır. Bir karar olduğuna göre bir sebebi ve karşılığında bir sonucu vardır.  Demek ki dil, başlı başına bir varlık, bir sınav aracıdır. Dilin insanla bir iletişimi ve ilişkisi vardır.
Eğer dil bu kadar özel bir şey ise, içindeki hiçbir kelime de boşuna değildir. Her kelimenin bir şekli, bir anlamı, o anlamın bizi götürdüğü bir yer, bir yön vardır.
Üstteki paragraflarda bunca kelimenin dile dökülmesinin arkasında belki bir farkındalık, belki bir hayrete düşme ya da büyük bir hayranlık vardır.

Neden bir insan bir dile ya da bir kelimeye hayran olur?

Her insan, göz çektiği en büyük problemi ile günün birinde yüzleşir. O yüzleşme sırasında en çok duyduğu cümle: ‘’Başın sağ olsun’’ dur. Kendisi de cevap verir: ‘’Dostlar sağ olsun.‘’
Birkaç hafta boyunca sıklıkla duyar, sıklıkla söyler, ‘’Sağ olun.’’
Sonra zamanla el ayak çekilir. El ayak çekilmesi de ilginç bir deyim olmakla birlikte, hakikaten tüm eller ve tüm ayaklar çekilir. Sağ-lık dileyen diller de çekilir. Ve insan kendisi ile baş başa kalır.

Hayatta boşluk yoktur

Umulur ki o ilk sükûnet anında düşünür. Neden bir insan ölür ve geride kalanlara, hala sağ iken “sağ ol” denir? Neden insanın başı sağ olmalıdır, öyle değil mi? Üzerinde düşününce bunun bir anlamı ve altında yatan bir niyet olması gerekir. 

Deneyimsel Tasarım Öğretisi derki: “Hayatta boşluk yoktur.” 

Biz görmüyoruz diye boş değildir. Sadece biz görmüyoruzdur. Biz anlamadık diye anlamsız değildir, sadece biz anlamamışızdır.
‘’Sağ ol’’u, biri bize bir şey ikram ettiğinde de kullanırız. Çocuk misafire su getirir, misafir: ‘’Sağ ol‘’ der. Garson müşteriye siparişini getirir, müşteri: ‘’Sağ ol‘’ der. Öğretmen kalemini düşürür, öğrenci hemen alıp verir, öğretmen: ‘’Sağ ol’’ der. Demek ki bir de teşekkür yerine kullanılır. Genele baktığımızda, büyüğün küçüğe söylediği bir teşekkür kelimesi gibidir.

Neden ‘’Sağ Ol’’ teşekkür anlamında kullanılır?

Bir insanın ihtiyacını karşılayan her insana teşekkür ediyor olması, onun hayata karşı ne kadar şükürlü olduğunun göstergesidir. Hayat insanın ihtiyacını kendi eliyle karşılamaz. Hayat insanı düşünür, korur kollar, ihtiyaçlarını gözetir ama kendi elini insanın hayatına bulaştırmaz. Başka insanları aracı kılar. Başka insanları aracı kılar ki, onların da ihtiyaçları karşılansın. İnsan da ihtiyacını karşılayan diğer insanlara teşekkür ettiğinde, aslında hayatın ona bu insanları gönderdiğini ve asıl teşekkürün hayatın kendisine olduğunu bilir.
İşte teşekkür bu derece kıymetli bir kelimedir. İçinde derin bir algı ve adalet barındırır.  O halde ‘’Sağ ol’’ öyle bir kelimedir ki, büyüğün küçüğe edebileceği en kutsal dilektir.
‘’Sağ ol’’ denilen topraklarda doğanlar için, özünde çok özel bir kelimedir.

Başka hangi dillerde ‘’Sağ Ol’’ vardır?

İngilizce konuşulan toplumların hayatlarında, bir deyim olarak, anlam karşılığı yoktur. Hayatta olmak fiilini karşılamaktadır.  

• İngilizce de “thank you” ama tam kelimeleri çevirirsek “to be alive”
• Arapça da “shkran yani şükran”
• Almanca da “vielen dank”
• İtalyanca da “grazie”  hayatta olmak demektir.

Diğer dillerde hayatta olmak bir olgunun karşılığı fiil olarak duruyor. Aynı zamanda teşekkür etmeyi karşılıyor.
Ama bizim dilimizde karşılığı çok başka…
Neden hayatta olana ‘’Sağ ol’’ denir?
Neden sağ olan daha çok “sağ olsun” istenir?

Gerçekte “Sağ Olan” kimdir?

İnsanlar hayatın içerisinde, öyle detay ilimlere şahit olurlar ki, şahitlikleri kabul olursa, sağ olurlar. 

Her cenazenin insana yaşattığı bir şahitlik vardır.
Bir suyun,
Bir ihtiyacın giderilmesinin,
Bir hizmetin,
Bir saygının,
Bir sevginin insana yaşattığı bir şahitlik vardır.

Bir ağacın çiçek açmasının,
Bir tohumun toprağı yarmasının,
Rüzgarın aşılamasının,
Taşımasının,
Bulutların yüklenip yağdırmasının bir şahitliği vardır.
Gece ve gündüzün,
Güneşin ve ayın,
Aydınlığın ve karanlığın,
İkisi arasında gölgenin bir şahitliği vardır.

Bir annenin karnındaki bebeği ile olan somut bağının,
Bebek doğup da o bağ kesilince,
Soyut bağ olarak devam etmesinin verdiği, bir şahitlik vardır.

Anne ile bebek arasında iletişimin,

Gerçek bir ilişkiye dönüşmesinin bir anlamı vardır.

Gerçeği apaçık gören ilim sahibinin hedefleri,
Şu küçük dünyada, büyük bir amaca şahitliği vardır.
Bayrağı dikenin,
Kelle koltukta mücadele edenin,
Yaşattığı bir şahitlik vardır.
Tüm dünyalarında mutlu ve başarılı olanın,
Bir şahitliği vardır.
Kabul olan her şahitlikte bir ‘’Sağ Ol’’ vardır.
Belki de aramızda "Sağ Olan" vardır,

Çünkü, "Her ilim sahibinin üzerinde daha iyi bilen vardır."

"Epistomoloji Neden Önemli?" 'yi Merak Edenlere :) 

https://dtoseminerihakkindadusuncelerim1.blogspot.com/2022/06/dilindeki-kelime.html#more

https://dtoseminerihakkindadusuncelerim1.blogspot.com/2022/07/azimle-hrs-arasndaki-fark-nedir.html

https://dtoseminerihakkindadusuncelerim1.blogspot.com/2022/09/ozgurluk-nedir.html#more

https://dtoseminerihakkindadusuncelerim1.blogspot.com/2022/10/cesaret.html#more

https://dtoseminerihakkindadusuncelerim1.blogspot.com/2022/10/bagmllk-nedir.html